Vrijdag 20 november 2009
Een mooie herfstdag vandaag. Reden om eens wat rond te wandelen in Berlijn’s grote stadsbos in het midden van de stad: de 'Grosser Tiergarten'. Niet te verwarren met de dierentuin, want dat is de 'Zoölogischer Garten' (de ZOO), die grenst aan Tiergarten met de ingang tegenover Bahnhof Zoo. De Grosser Tiergarten is in het midden van de negentiende eeuw ontstaan als jachtterrein van de keurvorst en werd pas een stadspark toen aan het eind van de 19de eeuw brede straten door het bos werden aangelegd, met als knooppunt de Grosser Stern met in het midden de sierlijke Siegessaüle.
Een mooie herfstdag vandaag. Reden om eens wat rond te wandelen in Berlijn’s grote stadsbos in het midden van de stad: de 'Grosser Tiergarten'. Niet te verwarren met de dierentuin, want dat is de 'Zoölogischer Garten' (de ZOO), die grenst aan Tiergarten met de ingang tegenover Bahnhof Zoo. De Grosser Tiergarten is in het midden van de negentiende eeuw ontstaan als jachtterrein van de keurvorst en werd pas een stadspark toen aan het eind van de 19de eeuw brede straten door het bos werden aangelegd, met als knooppunt de Grosser Stern met in het midden de sierlijke Siegessaüle.
Bovenop de 62 meter hoge zegezuil uit 1864 pronkt de 'gouden engel' van Berlijn, een mooi punt van herkenning bij een wandeling door het grote stadsbos. De engel stelt Victoria voor, de godin van de victorie, daar uit de hemel neergedaald na de overwinning van Pruisen op Frankrijk in 1871. Zoals er meer versteende figuren op sokkels in het park staan die herinneren aan het glorieuze verleden van Pruisen in de 19de eeuw; en waar nu geen haan meer naar kraait. Maar de Siegessäule blijft een markant monument in de stad: vandaar ga je de ene kant op richting Oost-Berlijn en de andere kant op naar West-Berlijn, via kilometers lange brede straten waar geen eind aan lijkt te komen.
Bruine kroegen
Het vertrekpunt voor onze wandeling is het S-bahnhof Tiergarten, helemaal in het zuiden van het park. In een van de zg. ‘stadtbahnbogen’ onder de S-bahn zit onze stamkroeg, de 'Tiergarten Quelle', waar je voor weinig geld goed kunt eten en waar ze automatisch een halve liter voor je neerzetten als je een pils bestelt. ‘s Avonds zit het er meestal stampvol. Veel studenten van de Technische Universiteit, die hier in de buurt wonen. Tegenover de Tiergarten Quelle zit ook het internetcafé van Mirzan, een Bosnische kapper die in 1993 uit Sarajevo vluchtte en die hier nu een kapsalon heeft waar je voor minder dan een tientje je haar kunt laten knippen en voor 50 cent per uur internetten in een benauwende, veel te kleine ruimte. Mirzan is altijd vriendelijk en behalve zondags altijd open. We brengen aardig wat tijd bij hem door, maar met zulke tarieven wordt je niet rijk.
Aan de overkant van de brede verkeersweg, de Strasse der 17ten Juni over, met in de verte de Siegessäule, vind je in een andere ‘boogkroeg’ onder de S-bahn café Hooters, waar mannen vooral naar toegaan vanwege de sexy geklede serveersters. Direct erachter begint Tiergarten Süd, waar nog een andere markante kroeg ligt: de 'Schleusenkrug', direct naast de sluis die de Spree verbindt met het Landwehrkanaal. En ook zeer geliefd bij studenten. 's Zomers schijnt de Biergarten vooral vol te zitten met families die na een wandeling in het park of de dierentuin hier even neerstrijken. Ook vandaag is het er vanwege het heerlijke weer lekker druk.
Het vertrekpunt voor onze wandeling is het S-bahnhof Tiergarten, helemaal in het zuiden van het park. In een van de zg. ‘stadtbahnbogen’ onder de S-bahn zit onze stamkroeg, de 'Tiergarten Quelle', waar je voor weinig geld goed kunt eten en waar ze automatisch een halve liter voor je neerzetten als je een pils bestelt. ‘s Avonds zit het er meestal stampvol. Veel studenten van de Technische Universiteit, die hier in de buurt wonen. Tegenover de Tiergarten Quelle zit ook het internetcafé van Mirzan, een Bosnische kapper die in 1993 uit Sarajevo vluchtte en die hier nu een kapsalon heeft waar je voor minder dan een tientje je haar kunt laten knippen en voor 50 cent per uur internetten in een benauwende, veel te kleine ruimte. Mirzan is altijd vriendelijk en behalve zondags altijd open. We brengen aardig wat tijd bij hem door, maar met zulke tarieven wordt je niet rijk.
Aan de overkant van de brede verkeersweg, de Strasse der 17ten Juni over, met in de verte de Siegessäule, vind je in een andere ‘boogkroeg’ onder de S-bahn café Hooters, waar mannen vooral naar toegaan vanwege de sexy geklede serveersters. Direct erachter begint Tiergarten Süd, waar nog een andere markante kroeg ligt: de 'Schleusenkrug', direct naast de sluis die de Spree verbindt met het Landwehrkanaal. En ook zeer geliefd bij studenten. 's Zomers schijnt de Biergarten vooral vol te zitten met families die na een wandeling in het park of de dierentuin hier even neerstrijken. Ook vandaag is het er vanwege het heerlijke weer lekker druk.
Wij wandelen intussen achter de dierentuin langs naar een andere populaire plek in het park: het 'Café am neuer See', waar je zomers roeibootjes kunt huren. Nu met de kalende bomen maakt het een wat verlaten indruk, maar er zitten nog altijd mensen buiten op de terrassen aan de rand van het bos en het meertje. Wij wandelen verder richting Siegessäule en keren via een andere weg terug, langs het monument dat herinnert aan Karl Liebknecht, de socialistische voorman, die hier door de Nationaal-socialisten werd neergeschoten en in het water gesmeten. Berlijn is een en al geschiedenis. En overal kom je de herinneringen eraan tegen. Zelfs tijdens zo’n simpel wandelingetje door Tiergarten.
Na de wandeling maken we Mirzan blij met een uurtje internetten, wat hem voor twee personen toch weer twee euro oplevert. Ik raak met hem aan de praat over de rol van het Nederlandse VN-bataljon destijds in Srebrenica, dat niet ingreep toen er duizenden moslimmannen werden afgevoerd door de Serviërs. Maar hij is niet haatdragend tegenover de Nederlanders. Komt zelf al met de verklaring dat de Nederlandse militairen met handen en voeten gebonden waren en niet konden en mochten ingrijpen van de Navo. Daar laat ik het verder maar even bij omdat hij zelf ook niet spontaan verder wil praten over zijn eigen oorlogservaringen.
Demonstratie
Eind van de middag stappen we op de fiets richting Unter den Linden. We hebben kaartjes voor La Bohème, een voorstelling van en in de Komische Opera. Fietsend over de Strasse der 17ten Juni vallen ons in de verte allerlei blauwe zwaailichten op. Er is een ‘demo’ aan de gang rond de Brandenburger Tor. Dat wil zeggen: veel ‘groen’ op straat, want de Berlijnse politie is groen gekleed en rukt in zulke gevallen groot uit. Dat doen ze trouwens de hele week al, want er wordt al dagen door studenten gedemonstreerd voor een beter onderwijssysteem. Ik zag van de week onder andere dat enkele ruimtes van de Humboldt-Universität aan Unter den Linden zijn bezet door studenten.
Precies onder de Brandenburger Tor komen we zelf met onze fietsen middenin de mêlee terecht, mogen niet doorrijden terwijl om ons heen politiemannen en demonstranten kat en muis spelen. Er wordt geschreeuwd, gejoeld, getoeterd en de meute beweegt als een zwerm zwaluwen in de lucht heen en weer over straat. Als de agenten even de andere kant op kijken springen wij weer op de fiets en rijden door richting Unter den Linden, terwijl achter ons het gekrakeel doorgaat. Overal staan dranghekken en worden nieuwsgierige toeschouwers op afstand gehouden.
Eind van de middag stappen we op de fiets richting Unter den Linden. We hebben kaartjes voor La Bohème, een voorstelling van en in de Komische Opera. Fietsend over de Strasse der 17ten Juni vallen ons in de verte allerlei blauwe zwaailichten op. Er is een ‘demo’ aan de gang rond de Brandenburger Tor. Dat wil zeggen: veel ‘groen’ op straat, want de Berlijnse politie is groen gekleed en rukt in zulke gevallen groot uit. Dat doen ze trouwens de hele week al, want er wordt al dagen door studenten gedemonstreerd voor een beter onderwijssysteem. Ik zag van de week onder andere dat enkele ruimtes van de Humboldt-Universität aan Unter den Linden zijn bezet door studenten.
Precies onder de Brandenburger Tor komen we zelf met onze fietsen middenin de mêlee terecht, mogen niet doorrijden terwijl om ons heen politiemannen en demonstranten kat en muis spelen. Er wordt geschreeuwd, gejoeld, getoeterd en de meute beweegt als een zwerm zwaluwen in de lucht heen en weer over straat. Als de agenten even de andere kant op kijken springen wij weer op de fiets en rijden door richting Unter den Linden, terwijl achter ons het gekrakeel doorgaat. Overal staan dranghekken en worden nieuwsgierige toeschouwers op afstand gehouden.
Later lees ik in de krant dat zo’n tweehonderd linkse demonstranten op de Pariser Platz (voor de Brandenburger Tor) hadden gedemonstreerd, maar dat de zaak uit de hand was gelopen toen enkele radicalen, onder het schreeuwen van antikapitalistische leuzen het peperdure hotel Adlon probeerden binnen te dringen. Met als resultaat: '21 Festnahmen bei Demonstration am Adlon’, zo kopt de Berliner Morgenpost een dag later.
Wij weten dat dan nog niet en gaan gezellig ‘kapitalistisch’ eten in het chique restaurant Dressler. Wij houden ons in, want een halve liter bronwater (Evian) kost hier al € 4,10. Maar mijn eenvoudige Duitse pot (Eisbeinfleisch, met zuurkool en aardappelpuree) smaakt voortreffelijk. Intussen zien we hoe buiten niet alleen de zwaailichten voor feestverlichting zorgen maar dat tegelijkertijd aan de lindenbomen de kerstlichtjes worden getest en voor een feeëriek schijnsel zorgen.
Feestelijk is het daarna ook in de Komische Oper, een van de drie operahuizen in Berlijn en een van de mooiste in Duitsland. Achter de moderne gevel aan de Behrenstrasse zit een klassieke, onlangs gerenoveerde, klassieke schouwburgzaal uit 1862, met veel rood pluche, ruimtelijke foyers en prachtige verlichting. Een bijzonderheid is, dat je tijdens de voorstelling op de rugleuning voor je, de teksten van wat er gezongen wordt als een soort ondertitels kunt meelezen. Een peperdure voorziening maar geen overbodige luxe, want zoals gebruikelijk bij opera zijn de zangers en zangeressen niet of nauwelijks te verstaan, ook al is de opera (van Puccini) in dit geval in het Duits. Bovendien speelt het orkest af en toe zo hard, dat niet alleen de verstaanbaarheid maar ook de aria’s zelf verloren gaan in de kakofonie. Maar verder geen slecht woord over het vakwerk dat de solisten, het grote koor, het kinderkoor en het eigen orkest van de Komische Opera leveren. Een gezelschap met een traditie, dat is te zien en te horen.
Wanderburschen
Wij weten dat dan nog niet en gaan gezellig ‘kapitalistisch’ eten in het chique restaurant Dressler. Wij houden ons in, want een halve liter bronwater (Evian) kost hier al € 4,10. Maar mijn eenvoudige Duitse pot (Eisbeinfleisch, met zuurkool en aardappelpuree) smaakt voortreffelijk. Intussen zien we hoe buiten niet alleen de zwaailichten voor feestverlichting zorgen maar dat tegelijkertijd aan de lindenbomen de kerstlichtjes worden getest en voor een feeëriek schijnsel zorgen.
Feestelijk is het daarna ook in de Komische Oper, een van de drie operahuizen in Berlijn en een van de mooiste in Duitsland. Achter de moderne gevel aan de Behrenstrasse zit een klassieke, onlangs gerenoveerde, klassieke schouwburgzaal uit 1862, met veel rood pluche, ruimtelijke foyers en prachtige verlichting. Een bijzonderheid is, dat je tijdens de voorstelling op de rugleuning voor je, de teksten van wat er gezongen wordt als een soort ondertitels kunt meelezen. Een peperdure voorziening maar geen overbodige luxe, want zoals gebruikelijk bij opera zijn de zangers en zangeressen niet of nauwelijks te verstaan, ook al is de opera (van Puccini) in dit geval in het Duits. Bovendien speelt het orkest af en toe zo hard, dat niet alleen de verstaanbaarheid maar ook de aria’s zelf verloren gaan in de kakofonie. Maar verder geen slecht woord over het vakwerk dat de solisten, het grote koor, het kinderkoor en het eigen orkest van de Komische Opera leveren. Een gezelschap met een traditie, dat is te zien en te horen.
Wanderburschen
Na de voorstelling stappen we voor een koffie nog even binnen bij café Einstein aan Unter den Linden. Na een minuut of vijf wordt onze aandacht afgeleid door twee jongens in kleding van de ‘Wanderburschen’ uit de 18de eeuw, die na hun opleiding tot timmerman (of iets anders) meestal een lange (voet)reis maakten. Beide ‘Burschen’ hebben een cilindrische stok met een stalen punt, waarmee ze af en toe op de grond roffelen om hun woorden kracht bij te zetten. Ze eindigen hun toespraakje met een gedicht, verontschuldigen zich voor de storing om vervolgens een kleine bijdrage te vragen voor hun reis naar 'das Mittelmeer'.
Omdat het voor ons een onbekend fenomeen is, weet ik niet of we nu beduveld worden door twee verklede, bedelende zwervers of dat het echt ´Gesellen´ zijn die hun vakopleiding hebben afgerond en die nu gezellig op reis willen. Maar het blijft natuurlijk bedelen; net als de zigeunervrouwen op straat bij de Brandenburger Tor of de daklozen die in de S-bahn hun daklozenkrant (de ‘Strassenfeger’) proberen te verkopen voor € 1,50, of de straatmuzikanten die een halte meereizen met de S-bahn en een deuntje muziek verkopen voor een grijpstuiver. De have-nots, die overal zijn en overal een graantje proberen mee te pikken. Zelfs bij de Grosser Stern in Tiergarten, waar de automobilisten verrast worden door jongens die ongewild hun voorruit willen schoonmaken. Maar de´Wanderburschen´ stalen voor ons vandaag de show.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten